Bạn đã quá quen thuộc với các đầu sách, bộ tài liệu học tiếng Nhật được chia sẻ khắp nơi trên mạng cũng như các nhóm học tiếng Nhật rồi, đúng không? Cá là trong số các bạn học tiếng Nhật ở đây, hỏi bất kì ai cũng có thể kể ra vanh vách 3-5 đầu sách học và luyện thi JLPT. Tuy nhiên, cách học tiếng Nhật qua sách vở giúp chúng ta hiểu tiếng Nhật từ gốc lên thôi. Chúng không giúp chúng ta giao tiếp tiếng Nhật tốt.
Vậy ngoài sách vở giáo trình, các bạn có thể tự học tiếng Nhật giao tiếp như thế nào? Học ở đâu? Hôm nay, Morning Japan sẽ bày cho bạn thêm một số mẹo tự học tiếng Nhật nhé. Đương nhiên, có cả nguồn học tiếng Nhật thực tế trong đời sống nữa. Hi vọng bạn tham khảo và rèn được khả năng nói tiếng Nhật thật tự nhiên.
Cách học tiếng Nhật không qua sách vở là gì?
Là…bạn quẳng hết sách vở đi và vui sống (nghe quen quen nhỉ :D). Đùa thôi, cách học tiếng Nhật này đơn giản là bạn không cần mở giáo trình tiếng Nhật lên mà vẫn học được.
Nói cách khác, đó là cách học ngoài giờ lên lớp/sách giáo khoa, “outside the classroom/textbook”. Học không qua sách vở giúp bạn tự học tiếng Nhật bằng chính cách người Nhật học tiếng Nhật. Người Nhật học thông qua các môi trường, tình huống xung quanh mình. Họ không học tiếng Nhật bằng cách mở sách hay sổ tay ra xem cấu trúc ngữ pháp rồi ghép câu.
Chính chúng ta từ khi thơ bé cũng học tiếng Việt theo cách đó. Chúng ta học ngôn ngữ bằng cách nghe người khác nói và bắt chước. Chúng ta chứng kiến các hội thoại, tình huống trong cuộc sống và bắt chước theo người khác. Đó là cách học ngôn ngữ một cách tự nhiên nhất và nhớ lâu nhất.
Tất nhiên là, chúng mình cũng phải nhắc trước, đây là cách học cần thời gian đầu tư của người học. Một đứa trẻ để nói thành thạo ngôn ngữ mẹ đẻ cũng mất đến 3-5 năm đầu đời, đúng không nào?
Vì sao bạn cần đến cách học tiếng Nhật này?
Giảm stress và tạo hứng thú khi học tiếng Nhật
Nếu các bạn học tiếng Nhật lâu đến mức bị “ám ảnh”, bạn sẽ hiểu tác dụng to lớn của việc học mà không cần sờ đến sách vở.
Bất kể là tiếng Nhật hay bộ môn, ngôn ngữ nào, bạn đã từng mơ thấy mình trong phòng thi nhìn vào đề thi toàn câu hỏi mình không biết làm chưa? Cảm giác hoàn toàn tuyệt vọng và hoảng loạn. Đó chính là khi bạn bị ám ảnh và stress bởi sách vở và thi cử.
Để học tiếng Nhật hiệu quả và thoải mái hơn, đôi khi bạn cần gạt sách vở qua một bên. Hãy chỉ tập trung vào mặt “giải trí”, “thú vị”, “tìm tòi khám phá” trong tiếng Nhật. “Giải trí” ở đây là xem những bộ phim, nghe những bài hát Nhật bạn thích. “Thú vị” là khi bạn lướt web thấy những banner tiếng Nhật ấn tượng chẳng hạn và bạn quyết định “nghiên cứu”, “khám phá” cách dùng từ trong đó.
Hãy học tiếng Nhật để có thể kết nối với người Nhật và văn hóa của họ. Đừng học vì một tấm bằng hay áp lực điểm số.
Học cách trò chuyện như người Nhật
Ở Việt Nam, trình độ tiếng Nhật của các bạn trẻ ngày một cao. Càng ngày càng có nhiều người có bằng tiếng Nhật (JLPT). Tuy nhiên, chỉ có số ít giao tiếp tiếng Nhật thành thạo. Thành thạo ở đây là nói trôi chảy và có thể trò chuyện được với người Nhật mà không phải toát mồ hôi nghĩ câu trong đầu.
Hơn nữa, số người có thể phát âm hay cũng như dùng đúng từ lại càng ít. Một phần là do bản thân tiếng Nhật cũng như văn hóa Nhật rất khó và phức tạp.
Thử nghĩ mà xem, nếu người nước ngoài biết trò chuyện tiếng Việt mà không vấp, chúng ta đã thấy họ rất giỏi đúng không? Nhưng nếu người đó biết dùng cả những từ tiếng lóng như “trẻ trâu” thì sao? Hay biết cả các câu người Việt thường nói trong cuộc sống, như “thích thì chiều”, “quẩy nhiệt tình”? Chắc chắn chúng ta còn ấn tượng hơn nữa. Người Nhật cũng vậy. Nếu chúng ta có thể vận dụng cách họ dùng từ trong những hoàn cảnh cụ thể, họ sẽ rất thích trò chuyện cùng.
Ví dụ, thay vì nói đúng mẫu câu ngữ pháp trong sách là 「私はハンサムな男の子が好きです」(Mình thích các chàng đẹp trai) thì qua anime và chat với bạn người Nhật, ta học được cách nói tự nhiên hơn: 「わたし、実は面食いなんです」(Mình thực ra thích trai đẹp đó) (面食い – menkui là từ lóng chỉ những người thích trai xinh gái đẹp).
Đẩy nhanh tốc độ học tiếng Nhật và nhớ tiếng Nhật lâu hơn
Đây là một điều hiển nhiên rồi. Có lẽ chúng mình không cần giải thích nhiều. Cách học tiếng Nhật không qua sách vở giúp bạn củng cố lại những từ vựng và ngữ pháp bạn đã “gặp” trong sách. Dù có nhớ hay quên thì trí não bạn cũng được “nhắc nhở” một lần nữa về những thứ bạn đã học.
Tuy nhiên nếu bạn đang “enjoy” khoảng thời gian học tiếng Nhật một cách tự do, mà lại gặp phải từ/cấu trúc bạn không nhớ thì sao? Có cần mở sách ra xem lại không? Câu trả lời là Không nhất thiết. Hãy cứ hoàn thành khoảng thời gian thư giãn cùng tiếng Nhật của bạn. Sau đó hãy tra cứu lại sau.
Bằng cách này, kiến thức tiếng Nhật của bạn sẽ được củng cố. Bạn sẽ nhớ nhiều từ vựng cũng như cách dùng từ hơn.
Cách tự học tiếng Nhật giao tiếp không qua sách vở + nguồn để tự học
1. Học qua đọc manga
Hãy tìm những bộ truyện thuộc thể loại đời sống hàng ngày (Slice of life, shoujo) để tăng vốn từ hội thoại tiếng Nhật. Morning Japan xin đề cử một vài bộ “đời thường” dễ đọc như Yotsuba (よつばと!), Doraemon (huyền thoại), Danshi Koukousei Nichijou (tựa Việt: Ngày thường của nam sinh trung học)… Hãy lựa những tựa ít/vừa chữ, có hiragana đi kèm. Đừng tham đọc những truyện phức tạp như One Piece, Conan chẳng hạn. Nó chỉ hay khi bạn đã rất khá tiếng Nhật. Nếu không chẳng mấy mà bạn sẽ nản bởi khung thoại cả đống chữ. Cộng thêm là logic lắt léo, chủ đề “khó thẩm thấu” nữa.
Vì sao bạn cần đọc manga? Bởi những manga đời thường sử dụng chính những hội thoại thường ngày của người Nhật. Nếu không thì ai thèm mua truyện chứ, đúng không? Đọc manga bạn được học thêm cách dùng từ trong hoàn cảnh hội thoại cụ thể. Thêm vào đó, kết hợp với tranh vẽ cũng sẽ khiến bạn nhớ lâu hơn.
Đọc manga gốc Nhật ở đâu?
Nếu bạn đang ở Nhật thì tốt quá rồi. Thiên đường manga gốc tiếng Nhật đã có sẵn bất cứ khi nào bạn cần mua. Hơn nữa, giá cũng rất rẻ.
Còn nếu bạn đang ở Việt Nam? Chỉ còn cách đọc các bản raw scan truyện thôi. Bạn có thể lên các trang như Sen Manga, Manga-Walker (gồm truyện Trung, Hàn, Đài, Nhật nhưng đều có version tiếng Nhật), Bookwalker (có cả truyện tính phí và free – nếu bạn biết truyện Anh chàng bảo mẫu (khá hay) mà NXB Trẻ đang ra, bạn cũng có thể đọc bản Nhật miễn phí tại đây).
Ngoài ra, Morning Japan tặng bạn bộ 13 cuốn Yotsuba bản scan tiếng Nhật tại đây. Các bạn down về đọc nhé!
2. Học qua anime (đừng lướt qua, cách học không phải là chỉ xem anime đâu)
Tương tự với manga, hãy chọn những bộ anime nội dung đơn giản một chút. Nếu thoại quá nhiều trong khi nội dung phức tạp, thì bạn sẽ không thể tận hưởng và thư giãn để học nữa đúng không?
Các cách học tiếng Nhật qua anime hiệu quả đó là:
- Xem không xem sub, tự luận nội dung
- Hoặc xem kèm sub, nhưng bạn vừa xem vừa nói đuổi/nói nhại lại âm điệu của nhân vật (đây chính là phương pháp shadowing thần thánh đã được nhắc đến tại bài viết về luyện nghe tiếng Nhật này)
- Xem anime kèm load sub và dịch từng từ theo sub khi click vào (bạn không cần tra). Trang Animelon là một trang rất tuyệt vời với chức năng này. Đơn cử như bộ Danshi Koukousei Nichijou nhắc đến ở trên, bạn có thể xem luôn nhé. Click vào Load transcript bên trái để xem sub.
Tuy trang này sub tiếng Anh nhưng với những bộ nội dung đời thường thì không có gì khó để bạn hiểu nội dung cả. Hơn nữa, ngay cả khi bạn bí tiếng Anh thì bạn có thể lên Youtube search bộ này bản tiếng Việt để so sánh cách dịch. Cách làm tương tự với các bộ anime nổi tiếng khác.
3. Học qua phương pháp shadowing kiểu mới
Hẳn bạn không lạ gì với phương pháp này. Đơn giản là lặp lại câu nói của người Nhật sao cho giống đúng không? Nhưng hãy thử học shadowing theo lộ trình cụ thể hơn của Kemushi-chan nhé:
- Bước 1: Chọn ra file audio bạn muốn tập shadowing và tải lên điện thoại
- Bước 2: Nghe file audio. Tuy nhiên chỉ nghe theo từng đoạn 30s để hiệu quả tốt hơn. Nghe lặp lại đoạn đó trong 5 lần.
→ đọc theo và ghi âm lại giọng đọc của mình theo đoạn vừa nghe. Chưa quen thì có thể nhìn transcript của audio và đọc. Tuy nhiên, cần chú ý ở đây không phải là nhớ người ta đọc gì, mà là đọc sao cho giống giọng trong audio.
- Bước 3: Save file mình luyện đọc vào.
- Bước 4: Bật lại file audio. Sau đó bật file mình đọc. Bạn sẽ phát hiện ra những đoạn bạn đọc chưa đạt để luyện tập lại.
- Bước 5: Sau 1 tuần, nghe lại các file đã luyện tập hoặc tập đọc một file audio mới.
Bằng các bước trên, bạn sẽ dần tiến bộ hơn trong việc nghe nói tiếng Nhật rồi đó. Mặc dù có thể sẽ không tránh khỏi rùng mình khi phải nghe lại giọng của chính mình trong điện thoại 😀
4. Học qua trò chuyện với người Nhật
Ấy đừng vội trách chúng tớ là các bạn ở Việt Nam thì kiếm đâu ra bạn người Nhật. Dù không ở Nhật, các bạn vẫn có thể kết bạn với người Nhật.
Vậy thì làm cách nào để kết bạn với người Nhật?
Phần lớn người Nhật dùng mạng xã hội là LINE, Twitter, sau đó mới đến Facebook. Tuy nhiên chúng mình không khuyên các bạn là hễ gặp ai cũng vào inbox làm quen. Các bạn hãy lên các trang MXH này và follow các thần tượng, các mangaka hoặc các trang thông tin bạn quan tâm. Sau đó comment, reply các comment của các bạn trẻ người Nhật trên đó trước.
Cách này nghe có vẻ “bám đuôi” và creepy nhưng chia sẻ chung sở thích là một cách tốt để làm quen và xin add friend nhau. Chỉ có điều cách này hơi mất thời gian một chút. Bạn cũng biết là không dễ gì để người Nhật chia sẻ thông tin cá nhân và thân thiết với người khác, đúng không?
Ngoài ra, có một cách nữa để bạn trao đổi thông tin và làm quen với người Nhật. Đó là tham gia trả lời câu hỏi về tiếng Nhật hoặc giúp các bạn Nhật học tiếng Việt trên HiNative. Đây là app giúp mọi người trên thế giới giúp nhau học một ngôn ngữ khác. Qua việc giúp đỡ các bạn người Nhật (cũng như hỏi các câu hỏi liên quan đến tiếng Nhật nhờ người Nhật check cho), bạn có thể kết bạn và làm quen với họ.
Hãy yên tâm là những bạn người Nhật trên này họ rất cởi mở, chứ không hề e dè người lạ như ở trang MXH cá nhân. Nếu có bất kì câu hỏi nào về cách dùng app HiNative, các bạn cứ comment bên dưới nhé. Chúng mình sẽ giúp bạn giải đáp.
Bạn đang học tiếng Nhật giao tiếp bằng cách nào?
Trên đây là một số cách giúp bạn học tiếng Nhật một cách thoải mái hơn, không bị bó buộc vào sách giáo khoa. Morning Japan hy vọng những cách này sẽ giúp bạn vẫn học tốt tiếng Nhật mà không stress.
Bạn có đang theo dõi bộ manga gốc Nhật nào không? Bạn thường luyện giao tiếp tiếng Nhật qua kênh nào? Hãy chia sẻ cho chúng mình cùng biết nhé!